Tiểu đường là một tình trạng bệnh lý mãn tính ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh lượng đường trong máu hoặc glucose của cơ thể, một nguồn năng lượng quan trọng cho cơ thể. Nồng độ glucose được kiểm soát bởi insulin, một loại hormone do tuyến tụy sản xuất. Nếu ai đó bị tiểu đường, cơ thể họ sẽ không sản xuất đủ insulin hoặc không thể sử dụng insulin hiệu quả. Mọi người chủ yếu bị ảnh hưởng bởi bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2, và thuốc rất quan trọng đối với cả hai tình trạng này. Nhưng một số bệnh nhân tiểu đường chọn ngừng dùng thuốc tiểu đường sau khi lượng đường trở lại bình thường. Theo các chuyên gia, điều này không phải lúc nào cũng là điều khôn ngoan vì việc ngừng thuốc tiểu đường có tác dụng phụ.

Điều gì xảy ra nếu bạn ngừng dùng thuốc tiểu đường?

Người bệnh không nên tự ý ngưng thuốc khi đường huyết ổn định.

Cho dù là do tác dụng phụ của thuốc tiểu đường hay do muốn kiểm soát bệnh tiểu đường thông qua thay đổi lối sống, một số người vẫn chọn ngừng dùng thuốc. Tiến sĩ Kundan Khamkar, chuyên gia y khoa nội khoa, Ấn Độ, cho biết "Việc ngừng dùng thuốc tiểu đường mà không có sự giám sát y tế có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là trong việc kiểm soát lượng đường trong máu".

1. Lượng đường trong máu cao

Tác dụng tức thời nhất của việc ngừng dùng thuốc tiểu đường là lượng đường trong máu cao hoặc tăng đường huyết. Nếu lượng đường trong máu tăng vọt, người bệnh có thể cảm thấy rất khát nước và mệt mỏi.

2. Các vấn đề lâu dài

Ở bệnh tiểu đường loại 2, lượng đường trong máu không được kiểm soát làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng lâu dài, bao gồm bệnh tim, suy thận và tổn thương thần kinh (bệnh thần kinh ngoại biên). Chuyên gia cho biết "Mất thị lực, loét hoặc nhiễm trùng bàn chân cũng thường gặp".

3. Nhiễm toan ceton do tiểu đường

Đối với những người mắc bệnh tiểu đường loại 1, việc ngừng liệu pháp insulin có thể gây ra nhiễm toan ceton do tiểu đường, một tình trạng đe dọa tính mạng khi cơ thể phân hủy chất béo quá nhanh. Tình trạng này có thể dẫn đến tích tụ ceton và gây buồn nôn cũng như nôn mửa. Trong những trường hợp nghiêm trọng, tình trạng này có thể dẫn đến hôn mê hoặc thậm chí tử vong.

4. Các vấn đề về sức khỏe tâm thần

Việc ngừng thuốc điều trị tiểu đường đột ngột có thể dẫn đến lo lắng hoặc cáu kỉnh. Chuyên gia cho biết "Những thay đổi tâm trạng có thể xảy ra do lượng đường trong máu không ổn định". Trong một nghiên cứu năm 2022, những người mắc bệnh tiểu đường được phát hiện có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm cao hơn. Nhưng những người sử dụng thuốc chống tiểu đường như metformin và thuốc ức chế DPP-4 có nguy cơ mắc bệnh trầm cảm thấp hơn so với những người không sử dụng các loại thuốc này, theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Psychoneuroendocrinology.

Khi nào bệnh nhân tiểu đường có thể ngừng dùng thuốc?

Người bệnh chỉ ngừng thuốc tiểu đường sau khi có chỉ định của ​​bác sĩ. Chuyên gia cho biết: "Ngừng liệu pháp insulin không phải là lựa chọn cho những người mắc bệnh tiểu đường loại 1 vì cơ thể họ không sản xuất insulin". Tuy nhiên, đối với một số người mắc bệnh tiểu đường loại 2, thuốc có thể được giảm hoặc ngừng nếu lượng đường trong máu của họ được kiểm soát tốt thông qua những thay đổi về lối sống như chế độ ăn uống và tập thể dục.

Đảm bảo theo dõi lượng đường trong máu để có biện pháp kịp thời khi cần.

Để ngừng dùng thuốc tiểu đường một cách an toàn, điều quan trọng là phải làm theo các bước sau:

- Thường xuyên kiểm tra với bác sĩ để kiểm tra tiến triển sức khỏe và lượng đường trong máu.

- Theo dõi chặt chẽ lượng đường trong máu để đảm bảo lượng đường vẫn ổn định mà không cần dùng thuốc.

- Giải quyết các yếu tố về lối sống bằng cách áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh, tham gia hoạt động thể chất thường xuyên và kiểm soát cân nặng để hỗ trợ kiểm soát bệnh tiểu đường lâu dài.

- Thực hiện mọi điều chỉnh dần dần để tránh lượng đường trong máu tăng đột ngột và đảm bảo rằng việc giảm thuốc được thực hiện từng bước dưới sự giám sát của bác sĩ.

- Luôn tìm hiểu về các dấu hiệu và triệu chứng của lượng đường trong máu cao hoặc thấp để hành động nhanh chóng nếu cần.

- Duy trì các cuộc hẹn tái khám để đảm bảo bệnh tiểu đường được kiểm soát tốt, ngay cả khi không dùng thuốc.

Bạn chỉ có thể ngừng dùng thuốc tiểu đường sau khi tham khảo ý kiến ​​bác sĩ, nếu không, bạn sẽ gặp phải các tác dụng phụ như lượng đường trong máu cao và các vấn đề về sức khỏe tâm thần. Ngay cả khi bệnh tiểu đường thuyên giảm, điều cần thiết là phải duy trì những thay đổi về lối sống lành mạnh để ngăn ngừa tình trạng bệnh tái phát. Việc theo dõi thường xuyên lượng đường trong máu và kiểm tra sức khỏe là rất quan trọng để đánh giá xem liệu có cần dùng thuốc hay không.