Dễ thức giấc sau khi ngủ có thể là dấu hiệu của bệnh tật

Có nhiều nguyên nhân gây gián đoạn giấc ngủ. Nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, có thể liên quan đến các bệnh sau.

1. Trầm cảm và lo âu

Bác sĩ Song Chongsheng, phó khoa tâm thần tại Bệnh viện Huilongguan, Bắc Kinh, Trung Quốc cho biết đặc điểm điển hình của bệnh trầm cảm và mất ngủ là thức dậy sớm, ít nhất sớm hơn một giờ so với bình thường và thường là sớm hơn hai giờ hoặc hơn.

2. Bệnh tuyến giáp

Tuyến giáp hoạt động quá mức gây ra nhịp tim nhanh và tăng tiết adrenaline, dẫn đến mất ngủ và lo lắng; tuyến giáp hoạt động kém có thể khiến mọi người uể oải, và ngủ quá nhiều vào ban ngày có thể khiến họ dễ thức giấc vào ban đêm.

3. Trào ngược dạ dày thực quản

Ợ nóng và trào ngược axit thường xảy ra vào ban đêm. Cảm giác khó chịu này sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ. Ngay cả khi bạn không bị ợ nóng, axit dạ dày trào ngược lên thực quản vẫn sẽ kích hoạt phản xạ và làm gián đoạn giấc ngủ.

4. Các vấn đề về hô hấp

Dị ứng theo mùa và cảm lạnh có thể gây ra các triệu chứng như ho và khó thở, dẫn đến trằn trọc vào ban đêm hoặc thức dậy sớm. Các yếu tố như lệch vách ngăn mũi, polyp mũi và amidan phì đại cũng có thể làm hẹp đường thở.

5. Tăng huyết áp về đêm

Vương Tả Yến, bác sĩ trưởng khoa Tim mạch tại Bệnh viện Tưởng niệm Thế kỷ Bắc Kinh, cho biết việc đột nhiên thức giấc giữa đêm, kèm theo hồi hộp hoặc khó chịu, chóng mặt hoặc mệt mỏi khi thức dậy có thể liên quan đến tình trạng huyết áp tăng liên tục vào ban đêm.

6. Bệnh về hệ tiết niệu

Theo Bác sĩ Song Yarong, Phó khoa Tiết niệu, Bệnh viện Union trực thuộc Trường Cao đẳng Y khoa Tongji, Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung, người lớn khỏe mạnh không nên đi tiểu quá hai lần vào ban đêm, nếu không cần phải xem xét liệu họ có mắc các vấn đề như phì đại tuyến tiền liệt và nhiễm trùng đường tiết niệu hay không.

Ngoài ra, một số thói quen sinh hoạt hoặc yếu tố sinh lý cũng có thể gây ra tình trạng thức giấc thường xuyên vào ban đêm:

- Khi chúng ta già đi, chất lượng giấc ngủ sâu và giấc ngủ nông đều giảm, dẫn đến tình trạng thức giấc sớm.

- Một nghiên cứu của Đại học Harvard phát hiện ra rằng tình trạng thiếu vitamin D có liên quan đến chất lượng giấc ngủ kém.

- Việc lướt mạng xã hội, xem chương trình truyền hình và chơi game trong thời gian dài trước khi đi ngủ sẽ ảnh hưởng đến quá trình tiết melatonin.

- Ăn trước khi đi ngủ sẽ khiến não hoạt động, dẫn đến việc thường xuyên mơ vào ban đêm và dễ tỉnh giấc.

- Ngủ quá lâu hoặc quá sớm vào buổi chiều sẽ làm gián đoạn thói quen hàng ngày của bạn và cũng có thể dẫn đến việc thức dậy thường xuyên hoặc sớm.

Hai hormone quan trọng quyết định giấc ngủ

Bạn ngủ ngon hay không chủ yếu được quyết định bởi hai loại hormone trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa nhịp sinh học và nhịp "ngủ-thức" của cơ thể.

Melatonin: giúp bạn dễ ngủ

Ánh sáng mặt trời vào ban ngày ức chế tuyến tùng trong não và làm giảm tiết melatonin; vào ban đêm, tuyến tùng nhận được tín hiệu norepinephrine và bắt đầu tiết melatonin.

Zhang Shihong, dược sĩ trưởng tại Khoa Y, Bệnh viện Trung ương Đại Liên, Trung Quốc cho biết nồng độ melatonin vào ban đêm cao gấp 3 đến 10 lần so với ban ngày. Nồng độ melatonin thường được tiết ra từ 9 đến 10 giờ tối, đạt đỉnh từ 2 đến 4 giờ sáng và giảm dần từ 7 đến 9 giờ sáng hôm sau.

Cortisol: Một lời cảnh tỉnh kịp thời

Nồng độ cortisol đạt đỉnh vào khoảng 8 giờ sáng. Sau khi đạt mức đỉnh vào giữa buổi sáng, nồng độ này giảm mạnh và đạt mức thấp nhất vào khoảng 2 giờ sáng.

Căng thẳng có thể làm tăng nồng độ cortisol, đó là lý do tại sao bạn càng căng thẳng thì càng dễ thức giấc hoặc khó ngủ. Điều này là do cơ thể bạn muốn ngủ, nhưng não bộ thì không.

Làm thế nào để có một giấc ngủ trọn vẹn

Sau khi loại trừ các yếu tố gây bệnh, hãy cố gắng điều chỉnh lối sống để có thể ngủ ngon suốt đêm.

1. Cố gắng đi ngủ đúng giờ

Việc tiết melatonin có nhịp sinh học. Để điều chỉnh thời gian đi vào giấc ngủ, nên đi ngủ muộn nhất là 23:00 và thời gian ngủ nên chiếm hơn 90% thời gian nằm trên giường.

2. Tạo một phòng ngủ thoải mái

Môi trường ngủ nên yên tĩnh và thoải mái. Thay rèm cửa phòng ngủ bằng rèm cản sáng. Không xem các thiết bị điện tử trước khi đi ngủ và tắt đèn đúng giờ.

3. Ăn ít hơn và di chuyển ít hơn trước khi đi ngủ

Không nên ăn quá nhiều trước khi đi ngủ, không nên ăn đồ ăn quá nhiều dầu mỡ, khó tiêu; không nên vận động mạnh trước khi đi ngủ 2 tiếng, có thể thư giãn bằng các biện pháp như ngâm chân nước nóng, nghe nhạc dễ ngủ,...

4. Thực hành thở bụng

Khi hít vào, hãy chủ động mở rộng cơ bụng từ từ, và khi thở ra, hãy chủ động co cơ bụng từ từ. Điều này sẽ làm giảm nhịp thở, giúp bạn thư giãn, giảm lo lắng và thúc đẩy giấc ngủ.

5. Đừng suy nghĩ quá nhiều sau khi nằm xuống

Nếu bạn cứ liên tục có những suy nghĩ ngẫu nhiên và đếm những "thông tin tiêu cực" trong ngày, bạn sẽ không thể ngủ được, và ngay cả khi bạn ngủ được, điều đó cũng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ tổng thể của bạn.

6. Đừng kiểm tra thời gian khi bạn thức dậy

Nếu bạn thức dậy vào ban đêm và thấy đồng hồ chỉ 4 giờ sáng, bạn có thể sẽ bắt đầu tính toán xem mình còn bao nhiêu tiếng nữa mới phải thức dậy, điều này thực sự có thể làm tăng thêm căng thẳng. Hãy vượt qua sự tò mò và tránh nhìn đồng hồ hoặc điện thoại. Tốt nhất nên chọn đồng hồ báo thức để bàn không phát sáng.

7. Tránh lạm dụng chất gây nghiện

Một số người lạm dụng melatonin, thuốc ngủ, v.v. khi khó ngủ. Điều này không chỉ không giúp cải thiện giấc ngủ mà còn có thể gây ra các tác dụng phụ khác.

Nếu bạn gặp phải tình trạng thức dậy sớm trong thời gian dài, bạn nên tìm kiếm sự trợ giúp y tế kịp thời.

Ánh Dương

Theo Người đưa tin