Nếu bạn vô tình ăn phải thứ không phù hợp, hiệu quả của thuốc có thể giảm đáng kể hoặc thậm chí gây ảnh hưởng tiêu cực đến cơ thể. Như chúng ta đã biết, thuốc cần được chuyển hóa qua các cơ quan như gan và thận, nhưng quá trình hấp thụ, phân hủy và chuyển hóa thuốc có liên quan chặt chẽ đến chế độ ăn uống.

Một số thực phẩm có tác dụng hiệp đồng với thuốc, trong khi một số khác có thể gây ra tác dụng đối kháng và ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc. Một số loại thực phẩm có vẻ rất bình thường, nhưng nếu dùng chung với thuốc, chúng có thể gây ra phản ứng phụ và ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Dưới đây là 3 loại thực phẩm mà chúng ta nên tránh khi dùng thuốc để không vô tình ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc.

Viên bổ sung canxi

Nhiều người cao tuổi dùng thực phẩm bổ sung canxi để duy trì sức khỏe xương. Canxi là một trong những khoáng chất cần thiết nhất đối với người cao tuổi khi họ già đi. Mật độ xương sẽ giảm dần, dễ dẫn đến tình trạng loãng xương. Thuốc bổ sung canxi đã trở thành sản phẩm chăm sóc sức khỏe phổ biến trong nhiều gia đình. Tuy nhiên, canxi và một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh, không phải là "bạn tốt".

Nhiều người không biết rằng thực phẩm bổ sung canxi có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ một số loại thuốc. Ví dụ, các loại kháng sinh thường dùng như tetracycline và fluoroquinolone có thể làm giảm đáng kể tốc độ hấp thụ thuốc hoặc thậm chí khiến thuốc mất hoàn toàn tác dụng sau khi phản ứng với canxi.

Nguyên nhân chủ yếu là do các ion canxi dễ tạo phức với các phân tử thuốc để tạo thành các phức hợp không hòa tan, do đó làm giảm đáng kể hiệu quả hấp thu của thuốc. Nói một cách đơn giản, canxi giống như một "rào cản vô hình" ngăn thuốc khỏi dạ dày, ngăn cơ thể hấp thụ hoàn toàn, làm giảm đáng kể hiệu quả của thuốc.

Vậy, liệu có cần phải tránh hoàn toàn viên canxi khi sử dụng các loại thuốc không? Câu trả lời là không, lý tưởng nhất là nếu bạn cần dùng thuốc kháng sinh, hãy uống bổ sung canxi trước hoặc sau khi uống thuốc 2 giờ và tránh uống cùng lúc để đảm bảo thuốc có thể được hấp thu.

Ngoài ra, canxi và một số loại thuốc điều trị huyết áp có thể tương tác với nhau. Ví dụ, các ion canxi có thể phản ứng hóa học với một số thành phần của thuốc huyết áp, có thể làm giảm hiệu quả của thuốc. Do đó, trong quá trình điều trị bằng thuốc, nên kiểm soát hợp lý lượng thực phẩm giàu canxi và bổ sung canxi theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị tốt nhất.

Trái cây họ cam quýt

Ngoài ra, nhiều người có thói quen ăn một số loại trái cây nhất định, trong đó trái cây họ cam quýt đặc biệt được ưa chuộng. Trái cây họ cam quýt (như cam và bưởi) là nguồn cung cấp vitamin C chất lượng cao và có đặc tính điều hòa miễn dịch đáng kể.

Nhưng bạn có biết rằng sự tương tác giữa những loại trái cây này và một số loại thuốc không đơn giản như “trái cây và thuốc” không? Bưởi nói riêng được coi là "kẻ thù của y học" và có nhiều loại thuốc không hợp với bưởi.

Bưởi có khả năng ức chế một loại enzyme trong gan - cytochrome P450 3A4, có vai trò chính trong quá trình chuyển hóa sinh học của thuốc và tham gia vào chức năng chuyển hóa và giải độc của cơ thể. Một số hóa chất trong bưởi có thể ảnh hưởng đến chức năng bình thường của loại enzyme này, khiến một số loại thuốc lưu lại trong cơ thể quá lâu, dẫn đến nồng độ thuốc quá cao và gây ra tác dụng phụ.

Ví dụ, một số loại thuốc hạ cholesterol, thuốc chống trầm cảm, thuốc hạ huyết áp ,... có thể gây ra tình trạng nồng độ thuốc quá mức do sự can thiệp của bưởi, làm tăng nguy cơ xảy ra phản ứng có hại.

Hơn nữa, tác dụng của bưởi không chỉ giới hạn ở một loại thuốc; nó có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của một nhóm thuốc. Do đó, người cao tuổi dùng thuốc dài ngày được khuyên nên tránh ăn bưởi trong khi dùng thuốc, đặc biệt là khi dùng thuốc chống tăng huyết áp hoặc thuốc hạ cholesterol.

Mặc dù bưởi rất ngon và giàu vitamin C, nhưng tốt nhất bạn nên giữ bưởi ở "khu vực cấm" trong thời gian dùng thuốc vì bưởi có thể tương tác với thuốc.

Tỏi

Tỏi là “công cụ tiêu hóa kỳ diệu” mà hầu hết mọi người thường ăn sau bữa ăn. Từ xa xưa, tỏi đã được coi là có lợi ích to lớn cho sức khỏe. Nó không chỉ có tác dụng chống oxy hóa và chống vi-rút mà còn có thể hạ huyết áp và cải thiện lipid máu.

Điều quan trọng cần lưu ý là các hợp chất lưu huỳnh hoạt động có trong tỏi (đặc biệt khi ăn sống) có thể tương tác với một số loại thuốc và ảnh hưởng đến hoạt động dược lý của chúng.

Ví dụ, thuốc làm loãng máu (như warfarin) thường được nhiều người cao tuổi sử dụng. Chức năng của chúng là ngăn ngừa tình trạng máu quá đặc và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông. Các thành phần hoạt tính trong tỏi có thể ức chế hoạt hóa tiểu cầu và làm giảm quá trình đông máu. Khi dùng kết hợp với thuốc chống đông máu, bạn cần lưu ý đến nguy cơ chảy máu.

Nếu bạn đang dùng warfarin cùng lúc, tác dụng của tỏi có thể làm máu quá loãng và tăng nguy cơ chảy máu, đặc biệt là sau phẫu thuật hoặc chấn thương, dễ gây ra các vấn đề chảy máu nghiêm trọng.

Ngoài ra, một số loại thuốc hạ đường huyết (như metformin) và tỏi có thể tương tác. Tỏi có thể kích thích tiết insulin và có thể gây hạ đường huyết ở những bệnh nhân đang dùng thuốc hạ đường huyết. Đặc biệt người cao tuổi có thể cảm thấy chóng mặt, yếu ớt sau khi ăn tỏi, thậm chí có thể hôn mê trong trường hợp nghiêm trọng.

Mặc dù tỏi có lợi ích đáng kể cho sức khỏe, những người dùng thuốc trong thời gian dài được khuyên nên tránh ăn nhiều tỏi sống, đặc biệt là những người đang dùng thuốc chống đông máu hoặc thuốc hạ đường huyết. Trong trường hợp này, vẫn cần phải sử dụng ở mức độ vừa phải và tham khảo ý kiến ​​bác sĩ để đảm bảo tỏi không ảnh hưởng đến tác dụng bình thường của thuốc.

Vậy, việc ăn những thực phẩm này thường xuyên có thực sự gây nguy hiểm cho sức khỏe của bạn không? Trên thực tế, mấu chốt của vấn đề không phải là bản thân những thực phẩm này "khủng khiếp" đến mức nào, mà là cách chúng tương tác với thuốc. Nhiều khi, sự kết hợp giữa thực phẩm và thuốc có thể vô tình làm thay đổi tác dụng của thuốc. Đối với người cao tuổi dùng thuốc trong thời gian dài, lựa chọn khôn ngoan nhất là hiểu rõ những "thực phẩm cấm kỵ" này và tránh chúng trong thời gian dùng thuốc.

Ánh Dương

Theo Người đưa tin