Nghiên cứu năm 2022 cho thấy hút thuốc, uống rượu và thừa cân là những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư có thể ngăn ngừa được.
Trên toàn thế giới, gần 4,5 triệu ca tử vong liên quan đến ung thư, khoảng 45% trong số đó là do các yếu tố rủi ro về hành vi như hút thuốc, uống rượu và lối sống ít vận động.
Gần hai phần ba số ca tử vong liên quan đến ung thư là do những nguyên nhân có thể phòng ngừa được, nghĩa là có những bước bạn cần thực hiện và những thay đổi bạn có thể thực hiện để giảm nguy cơ mắc bệnh.
Cách giảm nguy cơ ung thư
1. Bỏ thuốc lá
Một trong những điều tốt nhất bạn làm cho sức khỏe của mình, không chỉ để ngăn ngừa ung thư mà còn giảm nguy cơ mắc các bệnh và tình trạng khác là tránh xa thuốc lá. Thuốc lá (và khói thuốc thụ động do chúng tạo ra) có chứa các thành phần rất độc hại.
![]() |
Thuốc lá (và khói thuốc thụ động do chúng tạo ra) có chứa các thành phần rất độc hại. |
Các hóa chất trong khói thuốc lá làm hỏng DNA hoặc bản thiết kế di truyền của tất cả các tế bào trong cơ thể, điều này có thể khiến các tế bào bình thường biến thành tế bào ung thư. Sau đó, nếu các tế bào ung thư bắt đầu phát triển trong cơ thể, các hóa chất trong thuốc lá cũng làm suy yếu khả năng sửa chữa tổn thương DNA của cơ thể và nó không thể tiêu diệt các tế bào ung thư đó.
9/10 ca tử vong do ung thư phổi ở Hoa Kỳ có liên quan đến hút thuốc, nhưng hút thuốc cũng làm tăng nguy cơ mắc hầu hết các loại ung thư khác.
2. Hạn chế hoặc bỏ uống rượu
Dữ liệu cho thấy bạn uống càng ít thì nguy cơ mắc ung thư càng thấp và ngược lại, bạn uống càng nhiều thì nguy cơ mắc ung thư càng cao.
Uống rượu thường xuyên làm tăng nguy cơ ung thư vú, ung thư đại trực tràng, thực quản, thanh quản (hộp thoại), gan, miệng, họng. Tất cả các loại rượu đều có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư, bao gồm bia, rượu vang đỏ và trắng, rượu mạnh, rượu hoa quả,…
3. Giữ cân nặng khỏe mạnh
Nghiên cứu vào tháng 8 năm 2022 cho thấy rằng, cùng với việc hút thuốc và uống rượu, chỉ số khối cơ thể (BMI) cao là một trong ba nguyên nhân hàng đầu có thể ngăn ngừa được dẫn đến tử vong liên quan đến ung thư.
Dữ liệu cho thấy sự gia tăng béo phì và thừa cân là một yếu tố nguy cơ gây ung thư. Từ năm 2010 đến năm 2019, nó đã tăng 20%, chủ yếu là do các yếu tố trao đổi chất - và chủ yếu là béo phì.
4. Ăn một chế độ ăn uống cân bằng, bổ dưỡng
Luyện tập thể dục đều đặn. Ngủ đủ giấc, chất lượng cao. Quản lý mức độ căng thẳng. Bạn không cần phải thực hiện những thay đổi đột ngột và mạnh mẽ. Nhưng nếu bạn bắt đầu thực hiện những thay đổi nhỏ mà sau đó bạn có thể duy trì qua nhiều tháng và nhiều năm, điều đó sẽ tạo ra sự khác biệt lớn.
5. Các yếu tố khác trong việc ngăn ngừa ung thư
Các thực hành và hành vi lối sống khác cũng đóng một vai trò trong nguy cơ ung thư:
Tình dục không an toàn: Nghiên cứu tháng 8 năm 2022 cũng chỉ ra tình dục không an toàn là yếu tố nguy cơ chính gây ung thư (đặc biệt là ung thư cổ tử cung) ở phụ nữ trên khắp thế giới. Thực hành tình dục an toàn để tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs), có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư.
Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: Nghiên cứu vào tháng 8 năm 2022 không xem xét cụ thể việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhưng nó lưu ý rằng tia UV cũng là một nguyên nhân gây ung thư có thể ngăn ngừa được. Cố gắng hạn chế thời gian tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và luôn bôi kem chống nắng.
6. Hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh và dư lượng kháng sinh trong thực phẩm
Việc sử dụng kháng sinh thường xuyên có thể làm tăng nguy cơ ung thư. Một số tài liệu cho thấy những người dùng nhiều thuốc kháng sinh khi còn rất trẻ có hệ vi sinh vật đường ruột bị thay đổi và hiện đang gây ra tác động tiêu cực về sau.
Ngày nay, chúng ta cũng tiếp cận nhiều hơn với thực phẩm chế biến và kháng sinh trong thực phẩm. Các nhà nghiên cứu nghi ngờ rằng những thực phẩm như vậy góp phần làm tăng nguy cơ ung thư, vì vậy hãy cố gắng hết sức để ăn thực phẩm nguyên chất.
Ung thư có được ngăn ngừa hoàn toàn?
Tất cả những thay đổi về lối sống trên thế giới vẫn không thể đảm bảo rằng bạn sẽ không bao giờ mắc bệnh ung thư hoặc các vấn đề sức khỏe khác. Đôi khi, tự nhiên chỉ vận hành theo tiến trình của nó và di truyền cũng có thể đóng một vai trò nào đó.
![]() |
Mặc dù chỉ dưới một nửa số ca tử vong liên quan đến ung thư là có thể ngăn ngừa được, nhưng thực tế là hơn một nửa trong số đó là không. |
Mặc dù chỉ dưới một nửa số ca tử vong liên quan đến ung thư là có thể ngăn ngừa được, nhưng thực tế là hơn một nửa trong số đó là không. Thật không may, những người có lối sống rất lành mạnh vẫn mắc bệnh ung thư - nhưng đồng thời, chúng ta vẫn cần tận dụng mọi cơ hội có thể để phòng ngừa tối đa.
Điều quan trọng, nghiên cứu cho thấy bằng chứng chắc chắn rằng thay đổi lối sống giúp ích rất nhiều cho sức khỏe tổng thể.
Việc thực hiện những thay đổi này, mặc dù khó thực hiện, nhưng sẽ giúp cải thiện đáng kể nguy cơ chung - giảm khoảng 40% đến 50% nguy cơ ung thư. Một người hạn chế uống rượu, duy trì cân nặng khỏe mạnh, sống một lối sống năng động và không hút thuốc có nguy cơ mắc bệnh ung thư thấp hơn nhiều so với dân số chung.
Xem thêm: Hé lộ ‘bí mật’ của những đứa trẻ xuất sắc, cha mẹ nên lưu tâm đến 7 vấn đề
Phong Vũ
Theo Người đưa tin