Nguyên nhân đằng sau việc tăng cân ở thời kỳ mãn kinh: Sự thay đổi hormone là chìa khóa

Phụ nữ dần bước vào thời kỳ mãn kinh sau tuổi 40, đặc biệt là sau 45 tuổi. Về mặt y khoa, giai đoạn này được gọi là "tiền mãn kinh". Nó không đến trong một đêm mà là quá trình dao động và suy giảm dần dần của hormone. Nghiên cứu mới nhất của Hiệp hội mãn kinh quốc tế chỉ ra rằng sự suy giảm mạnh của nồng độ estrogen là một trong những "thủ phạm" gây ra tình trạng béo phì mãn kinh.

Tác dụng của estrogen không chỉ giới hạn ở hệ thống sinh sản. Nó còn ảnh hưởng đến nhiều hệ thống khác như phân phối mỡ, tỷ lệ trao đổi chất cơ bản và độ nhạy insulin. Khi nồng độ estrogen giảm, cơ thể có nhiều khả năng tích trữ mỡ ở bụng, hình thành nên chất béo nội tạng. Loại béo phì này có liên quan chặt chẽ đến các bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, bệnh mạch máu não và bệnh tiểu đường.

Một cuộc khảo sát do Ủy ban Y tế Quốc gia tiến hành năm 2023 cho thấy hơn 65% phụ nữ từ 45 đến 59 tuổi ở Trung Quốc đã tăng cân đáng kể trong thời kỳ mãn kinh, với mức tăng cân trung bình hơn 4 kg. "Nếu bạn không cẩn thận, vòng eo của bạn sẽ phát triển thành một vòng tròn" , đã trở thành cảm giác chung của nhiều phụ nữ.

Tuổi tác không phải là vấn đề, lối sống mới là lí do

Tăng cân không phải do một yếu tố duy nhất gây ra. Ngoài những thay đổi tự nhiên về mức độ hormone, phụ nữ mãn kinh thường có những vấn đề về lối sống sau:

Lượng bài tập đã giảm đáng kể. Khi họ già đi, nhiều phụ nữ giảm hoạt động thể chất hàng ngày và dành nhiều thời gian ngồi hơn, dẫn đến tỷ lệ trao đổi chất cơ bản của họ giảm hơn nữa.

Nguyên nhân là do chế độ ăn uống không hợp lý. Một số phụ nữ ăn uống theo cảm xúc do các triệu chứng mãn kinh như cáu kỉnh, mất ngủ và thích các loại thực phẩm có nhiều calo, nhiều đường.

Thứ ba, rối loạn giấc ngủ làm trầm trọng thêm các rối loạn chuyển hóa. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiếu ngủ ảnh hưởng đến việc tiết leptin và ghrelin, dẫn đến giảm khả năng kiểm soát cảm giác thèm ăn.

5 thói quen tốt để giữ dáng

Thói quen tốt 1: Ăn uống khoa học, ăn nhiều quan trọng hơn ăn ít

Chế độ ăn uống của phụ nữ mãn kinh nên tập trung vào cấu trúc hơn là kiểm soát lượng calo đơn thuần. Hướng dẫn dinh dưỡng do Hiệp hội dinh dưỡng Trung Quốc công bố năm 2023 khuyến nghị rằng phụ nữ mãn kinh nên tập trung vào việc hấp thụ protein chất lượng cao, chất xơ trong chế độ ăn uống và chất béo lành mạnh.

Chế độ ăn uống hàng ngày nên bao gồm các loại thực phẩm giàu protein chất lượng cao như đậu phụ, trứng và cá; tăng nguồn chất xơ trong chế độ ăn uống như rau, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt; và kiểm soát lượng đường tinh luyện và chất béo động vật. "Bỏ bữa tối để giảm cân" là không nên và có thể dẫn đến giảm tỷ lệ trao đổi chất cơ bản, điều này không đáng để mất .

Duy trì các bữa ăn đều đặn là một trong những chìa khóa. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng thói quen ăn uống không đều đặn có thể làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin và do đó đẩy nhanh quá trình tích tụ mỡ .

Thói quen tốt 2: Tập thể dục vừa phải để đốt cháy mỡ dễ dàng mà không gây hại cho cơ thể

Tập thể dục là "phương thuốc" tự nhiên giúp điều chỉnh hormone, cải thiện quá trình trao đổi chất và ổn định cảm xúc.

Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo người lớn nên tập thể dục nhịp điệu cường độ vừa phải ít nhất 150 phút mỗi tuần. Đối với phụ nữ mãn kinh, nên tập thể dục "nhẹ nhàng và liên tục" hơn , chẳng hạn như đi bộ nhanh, bơi lội, yoga, khiêu vũ, Thái Cực Quyền,...

Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tập thể dục vừa phải sau bữa ăn có thể làm giảm hiệu quả lượng đường trong máu và giảm tích tụ mỡ.

Thói quen tốt thứ 3: Làm việc và nghỉ ngơi đều đặn, ngủ đủ giấc

Một trong những vấn đề phổ biến ở phụ nữ mãn kinh là chất lượng giấc ngủ kém, chẳng hạn như mơ nhiều vào ban đêm, khó ngủ, thức dậy sớm, v.v. Một nghiên cứu của Bệnh viện Triều Dương Bắc Kinh, Trung Quốc, chỉ ra rằng nguy cơ tăng cân ở những phụ nữ bị mất ngủ cao gấp 2,4 lần so với những người ngủ ngon.

Giấc ngủ chất lượng tốt giúp duy trì sự cân bằng hormone và điều chỉnh hệ thống trao đổi chất. Nên ngủ 7-8 tiếng mỗi đêm, tránh sử dụng não quá mức vào ban đêm và tránh xa các sản phẩm điện tử trước khi đi ngủ. Bạn có thể thử ngâm chân trong nước nóng, thiền và thư giãn, hoặc nghe nhạc nhẹ trước khi đi ngủ để giúp bạn ngủ ngon hơn.

Thói quen tốt 4: Quản lý cảm xúc, tinh thần thoải mái và cơ thể khỏe mạnh

Phụ nữ mãn kinh thường phải đối mặt với những thay đổi tâm trạng, chẳng hạn như lo lắng, trầm cảm, cáu kỉnh, v.v. Mối quan hệ giữa tâm trạng và cân nặng từ lâu đã được khoa học chứng minh. Tâm trạng thấp có thể kích hoạt "ăn uống theo cảm xúc", đặc biệt là sở thích đối với đồ ngọt và thực phẩm có nhiều calo.

Thói quen tốt 5: Khám sức khỏe định kỳ để ngăn ngừa các vấn đề trước khi chúng xảy ra

Mãn kinh là thời kỳ nguy cơ mắc bệnh cao, nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tăng huyết áp, tăng lipid máu, tiểu đường, loãng xương tăng đáng kể. Dự án dịch vụ y tế công cộng cơ bản quốc gia đã đưa quản lý sức khỏe phụ nữ mãn kinh vào nội dung dịch vụ cơ sở , phụ nữ đủ điều kiện có thể được hưởng dịch vụ khám sức khỏe miễn phí thường xuyên.

Bạn nên kiểm tra sức khỏe toàn diện ít nhất một lần một năm, bao gồm lượng đường trong máu, lipid máu, chức năng gan, thận, mật độ xương,... Theo dõi tình trạng thể chất sẽ giúp bạn điều chỉnh lối sống, chế độ ăn uống và chiến lược tập thể dục theo cách phù hợp với bản thân .

Trong một nghiên cứu tiếp theo vào năm 2024, Khoa Sản phụ khoa của Bệnh viện Nhân dân Đại học Bắc Kinh phát hiện ra rằng tỷ lệ quản lý cân nặng thành công của phụ nữ mãn kinh được khám sức khỏe định kỳ và được bác sĩ hướng dẫn cao gấp 2,7 lần so với những người không được can thiệp.

Mãn kinh không phải là sự khởi đầu của “già đi”, mà là cơ thể bước vào một giai đoạn mới. Chỉ cần phương pháp phù hợp và cuộc sống đều đặn, mỗi người phụ nữ đều có thể sống tự tin hơn, khỏe mạnh hơn và đẹp hơn trong “nửa sau” của cuộc đời.

Ánh Dương

Theo Người đưa tin