Gan là cơ quan điển hình luôn im lặng ngay cả khi có vấn đề xảy ra. Nó không có dây thần kinh cảm giác đau, vì vậy ngay cả khi có một chút viêm nhiễm, bạn vẫn có thể không cảm thấy gì. Khi phát hiện tình trạng gan nhiễm mỡ và nồng độ transaminase tăng cao, thường phải mất nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm để điều chỉnh chúng.

Ăn quá no

Ăn quá no trong thời gian dài là thói quen thường gặp của rất nhiều người hiện nay. Không phải việc ăn quá nhiều trong một bữa gây ra vấn đề, mà là tình trạng ăn quá nhiều trong mọi bữa ăn và mỗi ngày khiến gan không thể chịu đựng được.

Gan có chức năng chuyển hóa chất dinh dưỡng, đặc biệt là đường và chất béo. Khi lượng calo nạp vào cơ thể quá cao, đặc biệt là khi lượng carbohydrate và lipid vượt quá mức tiêu chuẩn, gan sẽ buộc phải chuyển hóa lượng glucose dư thừa thành chất béo và dự trữ, cuối cùng sẽ dẫn đến tình trạng gan nhiễm mỡ.

Dữ liệu khảo sát từ Đại học Y khoa Nam Phương tại Quảng Châu cho thấy trong số gần 1.600 trường hợp mắc bệnh gan nhiễm mỡ, 71% bệnh nhân cho biết "ăn no ở mọi bữa ăn" là thói quen bình thường. Khi nồng độ insulin cao trong thời gian dài, gan sẽ liên tục bị kích thích bởi các tín hiệu insulin, khiến gan dễ tích tụ mỡ và gây ra các rối loạn chuyển hóa.

Nhiều người sẽ nói: "Tôi không béo, sao tôi lại bị gan nhiễm mỡ?" Đó chính là điểm họ sai. Gan nhiễm mỡ không chỉ xảy ra ở người béo phì. Người gầy cũng thường bị gan nhiễm mỡ. Mỗi bữa ăn đều có nhiều calo, chất béo và protein, cơ thể sẽ không thể chuyển hóa chúng và chất béo vẫn sẽ tích tụ trong gan.

Nhiều người có thói quen nằm ngay sau khi ăn mà không biết thói quen này là sát thủ thầm lặng đối với gan. Sau bữa ăn, lượng đường trong máu và lipid máu tăng lên. Cơ thể phải vận động để tiêu thụ chúng , nhưng nếu bạn không vận động, gan sẽ phải làm việc nhiều hơn để xử lý các chất dinh dưỡng dư thừa này. Những chất không thể xử lý được sẽ được lưu trữ dưới dạng giọt chất béo. Theo thời gian, các mảnh mỡ sẽ chèn ép các tế bào gan, và theo thời gian, ngay cả cấu trúc tế bào cũng bị biến dạng.

Nhịn ăn sáng

Nhiều người trẻ và nhân viên văn phòng bận rộn thường vội vã ra ngoài vào buổi sáng, chỉ mang theo một cốc trà sữa hoặc thậm chí là không có thức ăn, rồi vội vã bắt xe buýt, tàu điện ngầm hoặc đi họp với cái bụng đói, và ăn ngấu nghiến vào buổi trưa.

Sau khi nhịn ăn hơn mười tiếng như thế, chức năng phân giải glycogen và điều hòa lượng đường trong máu của gan vốn được bắt đầu vào buổi sáng đều bị gián đoạn.

Gan hoạt động mạnh nhất vào buổi sáng. Nếu bạn nhịn ăn trong thời gian dài, các tế bào gan phải "tự ăn" và phân hủy glycogen và protein dự trữ để duy trì sự cân bằng lượng đường trong máu. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến tình trạng “teo gan do căng thẳng”.

Một nghiên cứu từ Trường Y tế Công cộng thuộc Đại học Bắc Kinh đã theo dõi 3.500 người trẻ và phát hiện ra rằng những người bỏ bữa sáng trong thời gian dài có nguy cơ mức transaminase bất thường cao hơn gần 1,7 lần so với những người ăn sáng thường xuyên.

Nhiều người trong số họ cũng có những dấu hiệu ban đầu của tình trạng kháng insulin, đây là dấu hiệu của tiền tiểu đường, và gan là cơ quan đầu tiên "không thể tiếp nhận". Nhiều người vẫn tin vào việc “nhịn ăn để giảm mỡ” mà không biết rằng gan của họ đã bị “rỗng ruột”.

Ăn nhiều thực phẩm chế biến

Ngày nay, có quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn tiện lợi, nhanh chóng và có hương vị cao trong các siêu thị, chẳng hạn như giăm bông, xúc xích, há cảo đông lạnh, đậu phụ khô tẩm gia vị, dưa chua, rong biển ngâm và thực phẩm đóng hộp. Chúng trông tiện lợi, thiết thực và có hương vị thơm ngon, nhưng chúng lại có rất nhiều vấn đề.

Hầu hết các loại thực phẩm này đều chứa nhiều thành phần, chẳng hạn như hàm lượng lớn chất phụ gia, muối natri, nitrit, acrylamide và chất bảo quản, tất cả đều cần gan phân hủy thứ cấp.

Mỗi chất phụ gia không được bài tiết trực tiếp; nó phải được xử lý bởi hệ thống enzyme của tế bào gan. Nếu bạn ăn nó mỗi ngày và trong mỗi bữa ăn, gan của bạn sẽ không thể thở được.

Nhịn tiểu

Một trong những hành động gây hại cho gan dễ bị bỏ qua nhất chính là việc nhịn tiểu thường xuyên. Nghe có vẻ như không liên quan gì đến gan, nhưng thực ra đây là một phản ứng dây chuyền.

Việc nhịn tiểu có thể làm tăng áp lực trong bàng quang, do đó làm tăng trào ngược nước tiểu và dễ gây nhiễm trùng đường tiết niệu.

Nhiễm trùng này có thể không có triệu chứng ở giai đoạn đầu, nhưng một khi nó lan đến thận và thậm chí gây ra sự gia tăng độc tố urê, gan lại phải xử lý, vì thận không thể bài tiết độc tố, gan phải chia sẻ một phần nhiệm vụ giải độc.

Hơn nữa, khi nhịn tiểu, dây thần kinh giao cảm vẫn tiếp tục bị kích thích, nồng độ hormone bị rối loạn, gián tiếp ảnh hưởng đến hoạt động nhịp nhàng của hệ thống gan mật. Đặc biệt, việc bài tiết mật sẽ bị cản trở, dễ gây trào ngược mật, lâu dài sẽ dẫn đến viêm gan mật.

Dữ liệu theo dõi từ khoa tiết niệu của Bệnh viện Nhân dân tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc cho thấy, trong số những người có thói quen nhịn tiểu lâu ngày, có khoảng 12% có bất thường về chức năng gan ở các mức độ khác nhau, phần lớn không có triệu chứng rõ ràng, chỉ tình cờ phát hiện khi khám sức khỏe. "Thói quen nhỏ" tưởng chừng như không đáng kể này thực chất đang âm thầm thay đổi trật tự trao đổi chất của cơ thể.

Gan là cơ quan đặc biệt sợ hai thứ: một là “gánh nặng”, hai là “nhịp điệu rối loạn”. Bốn thói quen xấu nêu trên là những ví dụ điển hình làm hỏng cả gánh nặng và nhịp điệu. Ăn quá nhiều trong thời gian dài sẽ khiến bạn mệt mỏi đến mức không thở được, bỏ bữa sáng sẽ làm gián đoạn thói quen hàng ngày, thực phẩm chế biến giống như những mỏ độc tố và việc nhịn tiểu sẽ làm gián đoạn hoạt động của nhóm giải độc. Với những cuộc tấn công từ mọi phía, sẽ rất lạ nếu gan không gặp vấn đề.

Điều đáng sợ nhất là những thói quen này không phải chỉ xảy ra thỉnh thoảng mà là hằng năm, hằng tháng và hằng ngày. Nhiều người vẫn than phiền về tình trạng “gan nóng”, “gan yếu” khi vẫn sống theo kiểu này. Kể cả khi họ dùng nhiều thực phẩm bổ sung sức khỏe thì tất cả đều vô ích.

Phong Vũ

Theo Người đưa tin