Khi giẫm phải một chiếc đinh rỉ sét, mảnh kim loại cũ hay bất kỳ vật sắc nhọn nào bị oxy hóa, nhiều người thường chỉ rửa vết thương bằng nước, băng lại và cho rằng mọi thứ sẽ ổn. Tuy nhiên, các chuyên gia y tế cảnh báo rằng những vật rỉ sét thường là nơi trú ngụ của vi khuẩn Clostridium tetani - tác nhân chính gây bệnh uốn ván.
Vi khuẩn Clostridium tetani không chỉ tồn tại trên bề mặt kim loại mà còn có thể hiện diện trong đất, bụi bẩn hoặc phân động vật (Ảnh: Internet)
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Lancet chỉ ra rằng các vết thương sâu, đặc biệt là từ vật rỉ sét, có nguy cơ nhiễm Clostridium tetani cao gấp 10 lần so với các vết thương thông thường. Điều đáng lo ngại là vi khuẩn uốn ván có thể phát triển mạnh trong môi trường thiếu oxy, như các vết đâm sâu hoặc vết thương không được làm sạch đúng cách. Vì vậy, việc chủ quan không khám bác sĩ và tiêm phòng uốn ván có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng - chẳng hạn như 5 vấn đề dưới đây:
1. Nhiễm trùng uốn ván với các triệu chứng nguy hiểm
Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng cấp tính do độc tố của vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Khi vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể qua vết thương, chúng tiết ra độc tố tetanospasmin, gây co cứng cơ và co giật toàn thân. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), các triệu chứng ban đầu của uốn ván bao gồm cứng hàm, đau cơ, sốt và khó nuốt. Nếu không được điều trị, bệnh có thể tiến triển thành co giật toàn thân, suy hô hấp và dẫn đến tử vong. Một nghiên cứu năm 2023 trên tạp chí Journal of Infectious Diseases cho thấy, tỷ lệ tử vong do uốn ván ở các quốc gia có tỷ lệ tiêm phòng thấp có thể lên đến 50%.
Việc tiêm phòng uốn ván ngay sau khi bị thương là cách hiệu quả nhất để ngăn chặn vi khuẩn phát triển (Ảnh: Internet)
2. Nhiễm trùng huyết do vi khuẩn xâm nhập
Ngoài uốn ván, vết thương từ vật rỉ sét còn có nguy cơ dẫn đến nhiễm trùng huyết - một tình trạng nguy hiểm khi vi khuẩn từ vết thương lan vào máu, phổ biến nhất là các vi khuẩn như Staphylococcus aureus hoặc Streptococcus xâm nhập.
Nhiễm trùng huyết có thể gây sốt cao, tụt huyết áp, suy đa cơ quan và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời (Ảnh: Internet)
Một báo cáo từ American Journal of Critical Care chỉ ra rằng tỷ lệ tử vong do nhiễm trùng huyết dao động từ 20-40% ở các bệnh nhân không được can thiệp sớm. Khám bác sĩ ngay sau tai nạn giúp làm sạch vết thương đúng cách và ngăn chặn nguy cơ này.
3. Viêm mô tế bào và áp-xe tại vết thương
Vết thương từ vật rỉ sét nếu không được xử lý triệt để có thể dẫn đến viêm mô tế bào - một dạng nhiễm trùng lan rộng ở da và các mô dưới da. Triệu chứng bao gồm sưng đỏ, nóng, đau tại vùng vết thương và đôi khi kèm theo sốt.
Trong trường hợp nặng, viêm mô tế bào có thể tiến triển thành áp-xe, tức là sự tích tụ mủ trong mô (Ảnh: Internet)
Theo nghiên cứu của Clinical Microbiology Reviews, viêm mô tế bào không được điều trị kịp thời có thể gây biến chứng như hoại tử mô hoặc nhiễm trùng lan rộng. Khám bác sĩ không chỉ giúp làm sạch vết thương mà còn đảm bảo sử dụng kháng sinh phù hợp để ngăn ngừa các biến chứng này.
4. Suy giảm chức năng thần kinh và cơ bắp lâu dài
Độc tố uốn ván không chỉ gây co giật tạm thời mà còn có thể để lại di chứng lâu dài nếu bệnh tiến triển nặng. Các nghiên cứu tại Neurology Journal cho thấy, những bệnh nhân sống sót sau uốn ván nặng thường gặp các vấn đề như yếu cơ, rối loạn thần kinh ngoại biên và giảm khả năng vận động.
Trong một số trường hợp hiếm, độc tố có thể gây tổn thương não, dẫn đến rối loạn nhận thức hoặc mất khả năng nói. Việc tiêm phòng uốn ván ngay sau khi bị thương giúp cơ thể sản sinh kháng thể, vô hiệu hóa độc tố trước khi chúng gây hại cho hệ thần kinh.
5. Tăng nguy cơ tái phát và chi phí điều trị cao
Nếu không tiêm phòng uốn ván kịp thời, nguy cơ tái nhiễm vi khuẩn Clostridium tetani trong tương lai sẽ tăng lên, đặc biệt nếu bạn tiếp tục gặp các vết thương tương tự. Hơn nữa, điều trị uốn ván hoặc các biến chứng liên quan như nhiễm trùng huyết, áp-xe đòi hỏi thời gian nằm viện kéo dài, sử dụng kháng sinh liều cao và đôi khi cần phẫu thuật. Theo một báo cáo của WHO, chi phí điều trị uốn ván ở các nước đang phát triển có thể lên đến hàng triệu đồng, chưa kể các chi phí gián tiếp như mất khả năng lao động. Trong khi đó, một mũi tiêm phòng uốn ván chỉ tốn vài chục ngàn đồng và có thể bảo vệ bạn trong nhiều năm.
Một vết thương nhỏ từ vật rỉ sét có thể mở ra cánh cửa cho những hiểm họa sức khỏe nghiêm trọng, từ uốn ván, nhiễm trùng huyết đến các biến chứng thần kinh lâu dài. Việc chủ quan không khám bác sĩ và tiêm phòng uốn ván không chỉ đe dọa tính mạng mà còn kéo theo gánh nặng tài chính và sức khỏe về lâu dài. Vì vậy, ngay khi giẫm phải vật rỉ sét, hãy đến cơ sở y tế gần nhất để được làm sạch vết thương và tiêm phòng uốn ván. Hành động nhỏ này có thể cứu bạn khỏi 5 vấn đề nghiêm trọng đã nêu và giúp bạn yên tâm tiếp tục cuộc sống. Hãy nhớ rằng, phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh, và sự cẩn trọng hôm nay sẽ là lá chắn bảo vệ sức khỏe của bạn mai sau.
Xem thêm: Đã đến mùa vải thiều, nhưng đừng ăn nhiều quá để bị mắc ‘bệnh vải thiều’ nhé
Quỳnh Giang
Theo Người đưa tin