Dù sở hữu công nghệ đối lưu khí nóng hiện đại, nồi chiên không dầu không phải là thiết bị có thể thay thế toàn bộ phương pháp nấu nướng truyền thống. Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, khi nhiệt độ trong nồi chiên vượt ngưỡng 180 độ C - 200 độ C, một số thực phẩm sẽ thay đổi cấu trúc dinh dưỡng, thậm chí sinh ra các hợp chất có hại như acrylamide - một chất được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm “có khả năng gây ung thư cho con người”. Ngoài ra, cách thức phân bổ nhiệt không đồng đều, cùng với việc thiếu độ ẩm trong môi trường kín của nồi chiên cũng có thể khiến một số món ăn trở nên khô cứng, kém hấp dẫn hoặc thậm chí mất an toàn vệ sinh thực phẩm nếu chưa chín kỹ bên trong.
Vậy nên, dù nồi chiên không dầu là lựa chọn lý tưởng cho nhiều món ăn thì vẫn có những thực phẩm nên tránh đưa vào thiết bị này (Ảnh: Internet)
Dưới đây là 3 loại thực phẩm phổ biến nhưng tiềm ẩn rủi ro khi chế biến bằng nồi chiên không dầu mà người dùng cần đặc biệt lưu ý.
1. Các món tẩm bột ướt
Nhiều người có thói quen làm gà rán, hải sản chiên giòn hay bánh chiên bằng cách nhúng bột ướt rồi cho vào nồi chiên không dầu với mong muốn giữ được độ giòn mà vẫn ít dầu. Nhưng thực tế, đây lại là một trong những cách nấu vừa lãng phí, vừa không an toàn. Bột ướt khi gặp luồng khí nóng trong nồi chiên sẽ không thể “đóng vỏ” như khi chiên ngập dầu mà sẽ chảy ra, dính vào khay hoặc quạt gió, tạo lớp cháy khét khó vệ sinh, thậm chí ảnh hưởng đến tuổi thọ thiết bị.
Điều nguy hiểm hơn, theo Viện nghiên cứu vệ sinh thực phẩm quốc gia (NIFDS - Hàn Quốc), bột khi bị nung ở nhiệt độ cao trong môi trường khô sẽ dễ sinh ra acrylamide - một chất độc được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp vào nhóm có khả năng gây ung thư loại 2A. Chất này hình thành phổ biến trong các thực phẩm chứa tinh bột được chiên, nướng hoặc quay ở nhiệt độ trên 120 độ C, đặc biệt là trong môi trường khô như nồi chiên không dầu. Tức là thay vì ăn ít dầu tốt cho sức khỏe, bạn lại vô tình tạo ra một “mầm bệnh” tiềm ẩn khác trong món ăn của mình.
Nếu muốn chế biến món ăn giòn, bạn nên chọn loại bột khô, phết lớp dầu mỏng bên ngoài, và lót giấy nến để bảo vệ thiết bị, thay vì nhúng bột ướt trực tiếp.
2. Phô mai tươi (đặc biệt là loại có hàm lượng chất béo cao)
Việc sử dụng phô mai - đặc biệt là loại tươi như mozzarella, burrata - trong nồi chiên không dầu vốn dĩ không phải là ý tưởng tốt. Phô mai có hàm lượng chất béo bão hòa cao, khi bị nung ở nhiệt độ trên 180 độ C trong môi trường không ẩm, sẽ dễ bị oxy hóa lipid, tạo ra các gốc tự do làm tăng stress oxy hóa trong cơ thể - một trong những nguyên nhân gây nên các bệnh viêm mạn tính, lão hóa sớm và tăng nguy cơ tim mạch.
Một nghiên cứu từ Journal of Agricultural and Food Chemistry cho biết, khi chế biến thực phẩm giàu chất béo (như phô mai, mỡ động vật) ở nhiệt độ cao mà không có lớp bảo vệ (như vỏ bánh hoặc khuôn cách nhiệt), mức malondialdehyde (MDA) - một sản phẩm phân hủy độc hại do chất béo bị oxy hóa - sẽ tăng gấp nhiều lần. MDA là tác nhân gây rối loạn nội mô mạch máu và được coi là chỉ dấu sinh học sớm của bệnh tim mạch.
Nếu muốn dùng phô mai trong món nướng, nên dùng loại ít béo, phủ bên trên lớp thực phẩm đã nấu chín và hạ nhiệt độ còn khoảng 140 - 150 độ C để giảm thiểu phản ứng oxy hóa chất béo (Ảnh: Internet)
3. Các món ướp mật ong, sốt đường hoặc có hàm lượng đường cao
Một hiểu nhầm phổ biến là các món như cánh gà mật ong, thịt xiên sốt teriyaki hay cá kho có thể đưa vào nồi chiên không dầu như cách nướng thông thường. Nhưng thực chất, đường và mật ong dễ bị caramel hóa, cháy khét ở nhiệt độ trên 160 độ C, sinh ra hợp chất có tên là Hydroxymethylfurfural (HMF) - một chất có liên quan đến rối loạn chuyển hóa và tổn thương DNA khi tích lũy trong cơ thể.
Theo một công bố từ European Food Safety Authority (EFSA), HMF ở liều lượng cao gây đột biến gen trong tế bào động vật thí nghiệm, và dù chưa có kết luận chắc chắn về nguy cơ gây ung thư ở người, tổ chức này vẫn khuyến nghị hạn chế tối đa lượng HMF từ thực phẩm chế biến ở nhiệt độ cao có chứa đường. Hơn nữa, những món có sốt sệt thường dễ bị cháy bên ngoài nhưng chưa chín kỹ bên trong, gây rối loạn tiêu hóa hoặc ngộ độc thực phẩm nếu vi khuẩn chưa được diệt hết.
Với các món có nước sốt đường, hãy tách riêng phần sốt, nấu chín thực phẩm ở nhiệt độ an toàn (khoảng 160 độ C), sau đó phết sốt lên và cho quay lại nồi trong 2 - 3 phút cuối cùng để tạo lớp phủ thơm mà vẫn an toàn (Ảnh: Internet)
Không thể phủ nhận lợi ích của nồi chiên không dầu trong cuộc sống hiện đại - giúp giảm dầu mỡ, tiết kiệm thời gian và dễ sử dụng. Nhưng điều quan trọng là chúng ta cần dùng đúng cách, đúng thực phẩm, để thiết bị này thực sự mang lại giá trị cho sức khỏe chứ không phải biến thành một “bếp hóa học” tạo ra các hợp chất độc hại. Hãy nhớ rằng, không phải công nghệ nào cũng vạn năng, và không phải món ăn nào cũng thích hợp với mọi cách chế biến. Hiểu đúng để dùng đúng – đó chính là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe và duy trì một căn bếp an toàn, khoa học trong thời đại hiện đại ngày nay.
Xem thêm: Đổ mồ hôi liên tục ngay cả khi ở phòng máy lạnh, cơ thể bạn đang cảnh báo điều gì?
Quỳnh Giang
Theo Người đưa tin