Theo nghiên cứu mới trên Tạp chí Dịch tễ học & Sức khỏe cộng đồng, tính đều đặn của giấc ngủ, hay tần suất bạn tuân thủ cùng một lịch trình ngủ và thức, là yếu tố dự báo rõ ràng hơn về các biến cố tim mạch so với thời lượng giấc ngủ.

Đây là nghiên cứu đầu tiên cùng loại xem xét tác động của cả thời lượng giấc ngủ và tính đều đặn của giấc ngủ đối với bệnh tim mạch.

Nghiên cứu cho thấy những người ngủ không đều đặn có nguy cơ bị đột quỵ, suy tim hoặc đau tim cao hơn 26% so với những người ngủ đều đặn.

Các tác giả phát hiện ra rằng nguy cơ đau tim, đột quỵ và suy tim đều tăng đáng kể ở những người có thói quen ngủ không đều đặn, ngay cả khi họ ngủ đủ số giờ khuyến nghị cho độ tuổi của mình.

Ngược lại, những người tuân thủ chặt chẽ nhất lịch trình ngủ và thức đều đặn có nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn thấp hơn.

“Tính không đều đặn của giấc ngủ là tình trạng thay đổi lịch trình ngủ thường xuyên, chẳng hạn như đi ngủ và thức dậy vào những thời điểm khác nhau mỗi ngày, điều này có thể làm gián đoạn cơ thể và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ưu tiên tính đều đặn của giấc ngủ trong các hướng dẫn y tế công cộng và chăm sóc lâm sàng để hỗ trợ sức khỏe tim mạch”, Jean-Philippe Chaput, Tiến sĩ, nhà khoa học cấp cao tại Viện nghiên cứu Bệnh viện nhi miền Đông Ontario và là tác giả đầu tiên của nghiên cứu, cho biết.

Nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn ở những người ngủ không đều

Nghiên cứu lớn này bao gồm hơn 72.000 cá nhân trong độ tuổi từ 40 đến 79 không có tiền sử mắc các bệnh tim mạch lớn.

Tất cả những người tham gia đều là một phần của nhóm UK Biobank, một cơ sở dữ liệu y sinh bao gồm dữ liệu ẩn danh từ nửa triệu cá nhân ở Vương quốc Anh.

Giấc ngủ rất phức tạp, vì vậy các nhà nghiên cứu đã cố gắng kiểm soát nhiều yếu tố khác nhau có thể ảnh hưởng đến kết quả nghiên cứu, bao gồm tuổi tác, giới tính, dân tộc, tiền sử bệnh tim mạch và sức khỏe tâm thần. Họ cũng đưa vào các khía cạnh quan trọng của lối sống có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, chẳng hạn như các vấn đề về giấc ngủ, cá nhân làm việc nhiều giờ (ca đêm) hay không và thậm chí là thời gian sử dụng màn hình.

Một điểm mạnh khác của nghiên cứu là nó không dựa vào dữ liệu giấc ngủ tự báo cáo. Những người tham gia sử dụng máy theo dõi hoạt động trong bảy ngày để ghi lại giấc ngủ của họ.

Nghiên cứu phát hiện ra rằng những người ngủ không đều đặn có nguy cơ mắc các biến cố tim mạch lớn tăng 26% và những người ngủ không đều đặn vừa phải có mức tăng khiêm tốn là 8%.

Chaput cho biết: “Mặc dù cả thời gian ngủ đủ và thói quen ngủ đều đặn đều quan trọng, nhưng những phát hiện của chúng tôi cho thấy rằng chỉ đáp ứng các khuyến nghị về thời gian ngủ không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ mắc bệnh tim mạch tăng cao đối với những người có lịch trình ngủ không đều đặn”.

Trên thực tế, thói quen ngủ đều đặn thực sự được phát hiện có tác dụng bảo vệ chống lại các kết quả tim mạch.

Nguy cơ của chu kỳ ngủ-thức không đều đặn

Chỉ đáp ứng các khuyến nghị về thời gian ngủ không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ mắc bệnh tim mạch tăng cao đối với những người có lịch trình ngủ không đều đặn.

Mặc dù nghiên cứu có xu hướng tập trung vào thời gian ngủ, nhưng tính đều đặn của giấc ngủ luôn có liên quan đến nhiều kết quả sức khỏe tiêu cực.

Một nghiên cứu năm 2023 được công bố trên tạp chí Sleep cho thấy tính đều đặn của giấc ngủ là yếu tố dự báo mạnh hơn về nguy cơ tử vong nói chung so với thời gian ngủ. Những người tham gia có chu kỳ ngủ thức đều đặn có nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân thấp hơn tới 48% so với những người còn lại.

Tiến sĩ Andrew J. K. Phillips, một nhà khoa học về giấc ngủ và phó giáo sư tại Đại học Y khoa và Sức khỏe Cộng đồng Flinders, cho biết nghiên cứu mới này về kết quả tim mạch phù hợp với nghiên cứu của riêng ông.

“Có một khối lượng lớn bằng chứng mới không chỉ từ nhóm của tôi mà còn từ nhiều nhóm nghiên cứu trên khắp thế giới cho thấy rằng thói quen ngủ không đều đặn có hại cho sức khỏe của chúng ta. Những gì chúng ta đang thấy là thói quen ngủ không chỉ là yếu tố dự báo một lĩnh vực sức khỏe mà còn có vẻ liên quan đến nhiều kết quả sức khỏe khác nhau, từ tỷ lệ tử vong đến bệnh tiểu đường đến sức khỏe tâm thần”, Phillips cho biết.

Phillips cũng là tác giả của một nghiên cứu năm 2017 phát hiện ra rằng ngủ không đều đặn có liên quan đến kết quả học tập kém hơn.

"Các kiểu ngủ không đều đặn có thể dẫn đến sự gián đoạn mạng lưới đồng hồ sinh học (24 giờ) của cơ thể. Những chiếc đồng hồ này điều chỉnh thời gian của tất cả các loại chức năng sinh lý trên khắp cơ thể, bao gồm cả quá trình trao đổi chất của tế bào", ông cho biết.

Cách thiết lập lịch trình ngủ đều đặn

Việc thiết lập lịch trình ngủ đều đặn là điều có thể thực hiện được thông qua một số điều chỉnh  mà chuyên gia Scott Kutscher, phó giáo sư lâm sàng về tâm thần học và y học giấc ngủ tại Stanford Medicine, khuyến nghị:

- đặt hẹn giờ đi ngủ

- tạo thói quen thư giãn (làm những việc giống nhau mỗi ngày trước khi đi ngủ)

- nói chuyện với chuyên gia chăm sóc sức khỏe nếu bạn bị rối loạn giấc ngủ

Các bước khác để thiết lập lịch trình ngủ nhất quán bao gồm:

- hạn chế lượng caffeine nạp vào

- tránh ăn những bữa ăn lớn gần giờ đi ngủ

- hạn chế thời gian sử dụng màn hình trước khi đi ngủ

- giảm tiếng ồn

- thiết lập phòng ngủ tối, yên tĩnh và mát mẻ

“Mục tiêu là đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày, ngay cả vào cuối tuần. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc duy trì tính nhất quán, hãy bắt đầu bằng cách điều chỉnh dần thời gian ngủ và thức dậy theo từng đợt nhỏ cho đến khi bạn thiết lập được thói quen ổn định”, chuyên gia cảnh báo.

Thanh Thanh

Theo Người đưa tin