Ung thư ruột kết (hay còn gọi là ung thư đại tràng) là dạng ung thư bắt nguồn từ phần cuối của ống tiêu hóa - nơi hấp thu nước, chất điện giải và hình thành phân. Đây là căn bệnh diễn tiến âm thầm, gần như không có triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn sớm. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư ruột kết hiện là một trong 3 loại ung thư phổ biến nhất trên toàn cầu, đồng thời đứng hàng đầu về số ca tử vong ở cả nam lẫn nữ. Đáng lo ngại hơn, các nghiên cứu tại Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc đều ghi nhận xu hướng tăng nhanh tỷ lệ người mắc ung thư ruột kết dưới 50 tuổi, mà một phần nguyên nhân là do bỏ qua các tín hiệu nhỏ xuất hiện ngay sau ăn.

Hãy cảnh giác và chủ động lắng nghe cơ thể, bởi nếu bạn liên tục gặp 5 vấn đề dưới đây sau mỗi bữa ăn, đó có thể là lời cảnh báo sớm mà ruột kết đang phát ra - trước khi tổn thương ác tính trở nên không thể cứu vãn.

1. Đau bụng vùng bụng dưới hoặc bên trái sau ăn

Không phải cơn đau bụng nào cũng giống nhau, và vị trí đau có thể là “la bàn” giúp định hướng vấn đề đang xảy ra. Nếu sau ăn, bạn thường xuyên bị đau âm ỉ hoặc quặn thắt ở vùng bụng dưới bên trái, nơi tương ứng với vị trí đại tràng xích-ma, thì đây là một dấu hiệu đáng báo động.

Theo các chuyên gia khoa Nội tiêu hóa, vùng bụng dưới bên trái là nơi rất nhạy cảm với những tổn thương do polyp hoặc u ác tính. Khi khối u phát triển, nó có thể làm hẹp lòng đại tràng, khiến thức ăn khó đi qua, gây ra đau tức và rối loạn nhu động sau bữa ăn.

Đặc biệt, cơn đau này không rõ ràng như đau dạ dày, mà âm ỉ, đôi khi đi kèm với cảm giác muốn đi đại tiện nhưng không hết (Ảnh: Internet)

2. Đầy hơi, chướng bụng kéo dài sau ăn dù ăn lượng nhỏ

Đầy hơi là một triệu chứng phổ biến, nhưng nếu hiện tượng này xảy ra ngay cả khi bạn chỉ ăn một lượng thức ăn nhỏ, không ăn nhanh, không uống nước có ga, thì đừng vội đổ lỗi cho “khó tiêu”.

Sự chướng bụng kéo dài sau ăn có thể do khối u trong ruột kết làm cản trở dòng chảy của khí và chất thải (Ảnh: Internet)

Khi phân không thể di chuyển trơn tru qua đại tràng, vi khuẩn sẽ lên men, tạo ra khí và gây chướng. Một nghiên cứu trên American Journal of Gastroenterology từng chỉ ra rằng 20% bệnh nhân ung thư ruột kết đến khám lần đầu với lý do duy nhất là cảm giác đầy bụng kéo dài không rõ nguyên nhân. Điều đáng nói là triệu chứng này thường bị xem nhẹ hoặc bị nhầm với hội chứng ruột kích thích (IBS), dẫn đến chẩn đoán muộn và bỏ lỡ thời gian vàng điều trị.

3. Thay đổi thói quen đại tiện ngay sau ăn

Việc thay đổi tần suất đi ngoài sau ăn (đi nhiều hơn, phân lỏng bất thường hoặc có lần bị táo, lần bị tiêu chảy xen kẽ) là điều đáng quan tâm nếu xảy ra liên tục trong nhiều tuần. Đặc biệt, nếu bạn cảm thấy buồn đi ngoài ngay lập tức sau ăn kèm cảm giác đau quặn nhưng phân không hết, cần nghi ngờ đến tổn thương ở ruột già.

Giáo sư Edward Giovannucci, chuyên gia ung thư học tại Trường Y tế Công cộng Harvard, từng cảnh báo rằng, ung thư ruột kết có thể làm gián đoạn hoạt động bình thường của hệ thần kinh ruột, gây mất trương lực cơ đại tràng hoặc làm kích thích co thắt bất thường, dẫn đến rối loạn thói quen đại tiện ngay sau bữa ăn - một biểu hiện sớm thường bị bỏ qua.

4. Buồn nôn, nôn nhẹ sau ăn không rõ lý do

Chúng ta thường cho rằng buồn nôn sau ăn là dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa trên (dạ dày, gan, tụy), nhưng sự thật là khối u đại tràng nằm gần hồi manh tràng (nối ruột non và ruột già) cũng có thể gây buồn nôn hoặc nôn nhẹ sau ăn. Lý do là vì khối u gây tắc nghẽn một phần dòng tiêu hóa, khiến thức ăn bị ứ lại và làm tăng áp lực lên ruột non.

Một nghiên cứu từ Đại học Quốc gia Singapore cho thấy, gần 12% bệnh nhân ung thư ruột kết có triệu chứng buồn nôn không rõ nguyên nhân ngay từ giai đoạn sớm - đặc biệt là sau khi ăn thức ăn béo hoặc dầu mỡ (Ảnh: Internet)

5. Sụt cân nhẹ nhưng liên tục dù vẫn ăn bình thường

Một cảnh báo cực kỳ đáng lo ngại, nhưng thường bị bỏ qua vì… “tưởng là giảm cân thành công”. Nếu bạn sụt từ 2-4 kg trong vòng một hoặc hai tháng mà không có thay đổi chế độ ăn hoặc vận động, và quá trình này bắt đầu sau khi bạn nhận thấy một số rối loạn tiêu hóa sau ăn, hãy lập tức đi kiểm tra đại tràng.

Ung thư ruột kết khi phát triển sẽ làm cơ thể tiêu tốn nhiều năng lượng để “nuôi” khối u, đồng thời làm rối loạn quá trình hấp thu chất dinh dưỡng. Bạn vẫn ăn uống bình thường, nhưng năng lượng đưa vào không được tận dụng đúng cách, khiến cân nặng tụt dần. Không chỉ vậy, hệ miễn dịch cũng phải tăng cường hoạt động để chống lại tế bào lạ, càng khiến cơ thể hao tổn.

Dẫu biết rằng không phải cứ đầy bụng, đau quặn hay thay đổi tiêu hóa là bị ung thư ruột kết, nhưng sự chủ quan trước các dấu hiệu sau ăn chính là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến bệnh nhân phát hiện ung thư quá muộn. Vì vậy, đừng xem nhẹ những tín hiệu nhỏ của cơ thể - đặc biệt là các phản ứng bất thường sau mỗi bữa ăn. Hãy đi khám tiêu hóa định kỳ, nội soi đại tràng nếu có nguy cơ, và thay đổi lối sống lành mạnh.

Xem thêm: Trẻ vị thành niên bắt đầu tò mò “chuyện người lớn”, cha mẹ cần có động thái ra sao?

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin