Mỡ máu cao, hay rối loạn lipid máu, là tình trạng nồng độ cholesterol hoặc triglyceride trong máu tăng cao bất thường. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), rối loạn lipid máu là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra bệnh tim mạch, đột quỵ và các biến chứng nguy hiểm khác. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Lancet năm 2020 cho thấy, khoảng 30% dân số toàn cầu có nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến mỡ máu cao, và con số này đang gia tăng do lối sống ít vận động và chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa.

Điều đáng lo ngại là mỡ máu cao thường không có triệu chứng rõ rệt, khiến nhiều người bỏ qua cho đến khi xuất hiện các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, cơ thể vẫn có thể phát ra những dấu hiệu bất thường, và việc nhận biết chúng sớm có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong việc phòng ngừa và điều trị.

Dưới đây là 6 dấu hiệu cảnh báo bạn cần lưu ý.

1. Xuất hiện u vàng trên da

Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất của mỡ máu cao là sự xuất hiện của các u vàng (xanthomas) trên da. Đây là những nốt sần hoặc mảng nhỏ màu vàng cam, thường xuất hiện ở các vùng như mí mắt, khuỷu tay, đầu gối hoặc mông. Theo nghiên cứu từ Journal of Clinical Lipidology (2021), các u vàng này hình thành do sự tích tụ của cholesterol dưới da, đặc biệt ở những người có nồng độ LDL (cholesterol xấu) cao kéo dài.

Tiến sĩ John Smith, chuyên gia tim mạch tại Đại học Harvard, giải thích: “Xanthomas không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang bị quá tải lipid, có thể dẫn đến xơ vữa động mạch nếu không được kiểm soát.”

Nếu bạn nhận thấy những nốt u vàng bất thường trên da, đặc biệt là ở các vùng kể trên, hãy đi khám và kiểm tra lipid máu ngay (Ảnh: Internet)

2. Đau hoặc tức ngực không rõ nguyên nhân

Cảm giác đau hoặc tức ngực, đặc biệt khi vận động hoặc căng thẳng, có thể là dấu hiệu của mỡ máu cao ảnh hưởng đến tim mạch. Khi cholesterol tích tụ trong các động mạch vành, nó làm thu hẹp lòng mạch, cản trở lưu lượng máu đến tim.

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), triệu chứng này thường bị nhầm lẫn với căng thẳng hoặc các vấn đề tiêu hóa. Một nghiên cứu năm 2019 trên Circulation chỉ ra rằng khoảng 20% bệnh nhân bị đau ngực không điển hình có liên quan đến rối loạn lipid máu. Nếu bạn thường xuyên cảm thấy khó chịu ở ngực, đặc biệt kèm theo khó thở hoặc mệt mỏi, hãy kiểm tra sức khỏe tim mạch và lipid máu để loại trừ nguy cơ.

3. Mệt mỏi kéo dài và giảm năng lượng

Mệt mỏi kéo dài, ngay cả khi bạn không làm việc nặng, có thể là dấu hiệu cảnh báo mỡ máu cao. Khi nồng độ triglyceride hoặc cholesterol xấu tăng cao, máu trở nên “đặc” hơn, làm giảm khả năng vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng đến các cơ quan. Điều này khiến bạn cảm thấy uể oải, khó tập trung và thiếu năng lượng. Một nghiên cứu tại European Journal of Preventive Cardiology (2022) đã chỉ ra mối liên hệ giữa rối loạn lipid máu và hội chứng mệt mỏi mãn tính ở một số bệnh nhân.

Nếu bạn nhận thấy cơ thể mệt mỏi bất thường dù đã nghỉ ngơi đầy đủ, hãy cân nhắc kiểm tra mỡ máu để tìm nguyên nhân gốc rễ (Ảnh: Internet)

4. Tê hoặc ngứa ran ở tay chân

Cảm giác tê hoặc ngứa ran ở tay chân, đặc biệt ở các đầu ngón, có thể là dấu hiệu của bệnh lý mạch máu ngoại biên do mỡ máu cao gây ra. Cholesterol tích tụ lâu ngày làm hình thành các mảng xơ vữa, gây cản trở lưu thông máu đến các chi. Theo một báo cáo từ American College of Cardiology (2020), khoảng 15% bệnh nhân mắc bệnh mạch máu ngoại biên có nồng độ cholesterol LDL cao hơn mức bình thường.

Triệu chứng này thường bị bỏ qua vì dễ nhầm lẫn với các vấn đề thần kinh hoặc thiếu máu. Nếu bạn thường xuyên bị tê, ngứa ran hoặc cảm giác châm chích ở tay chân, hãy kiểm tra sức khỏe tổng quát, bao gồm xét nghiệm lipid máu.

5. Vấn đề về thị lực: Vòng cung giác mạc

Một dấu hiệu ít được biết đến nhưng rất đặc trưng của mỡ máu cao là sự xuất hiện của vòng cung giác mạc, hay còn gọi là arcus senilis. Đây là một vòng màu trắng hoặc xám bao quanh giác mạc, thường thấy ở những người trẻ dưới 45 tuổi có nồng độ cholesterol cao.

Theo Ophthalmology Times (2021), vòng cung giác mạc ở người trẻ là dấu hiệu mạnh mẽ của rối loạn lipid máu, đặc biệt là ở những người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch. Tiến sĩ Sarah Johnson, chuyên gia nhãn khoa tại Đại học Stanford, nhấn mạnh: “Vòng cung giác mạc không ảnh hưởng trực tiếp đến thị lực, nhưng nó là lời cảnh báo về sức khỏe tim mạch.”

Nếu bạn nhận thấy vòng trắng bất thường quanh mắt, hãy đi khám chuyên khoa để đánh giá nguy cơ mỡ máu cao (Ảnh: Internet)

6. Đau bụng hoặc khó tiêu sau bữa ăn nhiều chất béo

Đau bụng, đầy hơi hoặc khó tiêu sau khi ăn các món nhiều chất béo có thể là dấu hiệu của mỡ máu cao, đặc biệt khi liên quan đến triglyceride. Nồng độ triglyceride cao làm tăng nguy cơ viêm tụy cấp, một tình trạng nguy hiểm. Theo Gastroenterology (2020), khoảng 10% bệnh nhân viêm tụy cấp có nguyên nhân từ rối loạn lipid máu. Nếu bạn thường xuyên gặp vấn đề tiêu hóa sau khi ăn thực phẩm giàu chất béo, chẳng hạn như đồ chiên rán hoặc thức ăn nhanh, hãy kiểm tra nồng độ triglyceride để loại trừ nguy cơ mỡ máu cao.

Mỡ máu cao là một tình trạng nguy hiểm nhưng có thể kiểm soát được nếu được phát hiện sớm. 6 dấu hiệu bất thường kể trên đều là những tín hiệu cơ thể gửi đến bạn. Đừng xem nhẹ những triệu chứng này, đặc biệt nếu bạn có lối sống ít vận động, chế độ ăn nhiều chất béo hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch. Hãy chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn để bảo vệ cơ thể.

Xem thêm: Trẻ vị thành niên bắt đầu tò mò “chuyện người lớn”, cha mẹ cần có động thái ra sao?

Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin