Táo bón không chỉ là một vấn đề gây ra sự bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe người cao tuổi. Nếu không được điều trị kịp thời, táo bón có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như nứt kẽ hậu môn, trĩ, tắc ruột hay thậm chí là sa trực tràng.

Những biến chứng này không chỉ gây đau đớn mà còn làm suy giảm khả năng di chuyển, gây mất cân bằng dinh dưỡng và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống tổng thể của người già. Vì vậy, việc hiểu rõ nguyên nhân gây ra táo bón và có phương pháp điều trị kịp thời là điều vô cùng quan trọng.

Theo đó, việc người già dễ mắc bệnh táo bón hơn thường xuất phát bởi 5 nguyên nhân sau đây:

1. Chế độ ăn thiếu chất xơ

Nguyên nhân hàng đầu dẫn đến táo bón ở người già chính là chế độ ăn uống thiếu chất xơ. Chất xơ đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự vận hành ổn định của hệ tiêu hóa, giúp làm mềm phân và thúc đẩy nhu động ruột. 

Tuy nhiên, nhiều người già thường có thói quen ăn ít rau củ quả, các loại hạt, ngũ cốc nguyên cám - những nguồn cung cấp chất xơ chính, khiến cho phân trở nên khô và khó đi ngoài (Ảnh: Internet)

Để khắc phục, người cao tuổi cần tăng cường bổ sung thực phẩm giàu chất xơ vào khẩu phần ăn hàng ngày như rau xanh, hoa quả tươi, các loại đậu và ngũ cốc nguyên cám. Đồng thời, nên hạn chế ăn thức ăn nhanh, rượu bia, đồ chế biến sẵn chứa nhiều chất béo và đường.

2. Uống không đủ nước

Nước là yếu tố quan trọng giúp duy trì độ ẩm của phân và hỗ trợ quá trình tiêu hóa diễn ra trơn tru. Tuy nhiên, người già thường có cảm giác khát giảm đi, dẫn đến việc uống không đủ nước trong ngày. 

Khi cơ thể không được cung cấp đủ nước, phân sẽ trở nên khô cứng và khó di chuyển qua ruột già, dẫn đến táo bón (Ảnh: Internet)

Do đó, để ngăn ngừa tình trạng này, người cao tuổi nên uống đủ nước, tối thiểu 1,5 - 2 lít mỗi ngày. Bên cạnh nước lọc, có thể bổ sung thêm các loại nước ép trái cây tươi, nước canh hay trà thảo mộc nhằm đảm bảo lượng nước cần thiết cho cơ thể.

3. Thiếu vận động

Một trong những lý do khiến người già dễ bị táo bón là do họ thường ít vận động, đặc biệt là những người phải nằm lâu do bệnh tật hoặc yếu sức. Việc ít di chuyển làm giảm hoạt động của nhu động ruột, khiến cho quá trình đẩy phân ra ngoài trở nên chậm hơn. 

Giải pháp cho vấn đề này là khuyến khích người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất nhẹ nhàng như đi bộ, tập yoga hoặc thực hiện các bài tập thể dục dành riêng cho người già. 

Việc duy trì thói quen vận động không chỉ giúp cải thiện hệ tiêu hóa mà còn tăng cường sức khỏe tổng thể và nâng cao chất lượng cuộc sống.

4. Tác dụng phụ của thuốc

Người già thường phải sử dụng nhiều loại thuốc điều trị các bệnh lý mãn tính như cao huyết áp, tiểu đường, hay loãng xương. Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc giảm đau, thuốc chống trầm cảm, hoặc thuốc lợi tiểu, có thể gây ra tác dụng phụ là táo bón. 

Để khắc phục tình trạng này, người cao tuổi cần trao đổi với bác sĩ điều trị về các triệu chứng gặp phải, từ đó có thể điều chỉnh liều lượng hoặc thay đổi loại thuốc phù hợp hơn. Đồng thời, có thể kết hợp thêm các biện pháp tự nhiên như ăn nhiều rau xanh, uống nhiều nước để giảm thiểu tác động của thuốc lên hệ tiêu hóa.

5. Sự lão hóa của hệ tiêu hóa

Theo thời gian, quá trình lão hóa làm chậm lại hoạt động của nhu động ruột, khiến cho việc di chuyển của phân qua đường ruột gặp khó khăn hơn. Hơn nữa, sự giảm tiết enzyme tiêu hóa và mật cũng góp phần làm giảm hiệu quả của hệ tiêu hóa. 

Đây là một nguyên nhân tự nhiên nhưng không thể tránh khỏi ở người già (Ảnh: Internet)

Để hạn chế tình trạng này, cần áp dụng chế độ ăn uống cân đối, tăng cường thực phẩm giàu enzyme như sữa chua, men vi sinh, kết hợp với việc duy trì lối sống lành mạnh. Đồng thời, nên thăm khám định kỳ với bác sĩ để kiểm tra và theo dõi sức khỏe tiêu hóa, từ đó có những điều chỉnh phù hợp.

Táo bón là một vấn đề phổ biến và có thể gây ra nhiều phiền toái cho người cao tuổi nếu không được xử trí đúng cách. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp khắc phục như thay đổi chế độ ăn uống, duy trì thói quen vận động và kiểm soát tốt việc sử dụng thuốc sẽ giúp người cao tuổi cải thiện tình trạng táo bón hiệu quả. Quan trọng hơn, việc duy trì lối sống lành mạnh, kết hợp với sự theo dõi y tế thường xuyên sẽ giúp người cao tuổi không chỉ phòng ngừa táo bón mà còn bảo vệ sức khỏe hệ tiêu hóa một cách bền vững.

Xem thêm: Đổ mồ hôi liên tục ngay cả khi ở phòng máy lạnh, cơ thể bạn đang cảnh báo điều gì?

 Quỳnh Giang

Theo Người đưa tin