Khi mùa hè bắt đầu, nhiệt độ tăng cao, thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống của con người thay đổi, mức độ biến động đường huyết của bệnh nhân tiểu đường cũng lớn hơn. Vì vậy, trong mùa này, ngoài việc uống thuốc đúng giờ, bệnh nhân tiểu đường cũng cần đặc biệt lưu ý một số chi tiết trong cuộc sống để tránh một số hành vi tưởng chừng vô hại nhưng lại có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.

Các bác sĩ nhắc nhở bệnh nhân tiểu đường, ngoài việc điều trị bằng thuốc, họ cũng phải nhớ nguyên tắc sống lành mạnh “ba thứ không uống và bốn loại không ăn”. Việc bỏ qua những chi tiết này có thể dẫn đến tình trạng lượng đường trong máu không được kiểm soát và thậm chí làm trầm trọng thêm các biến chứng của bệnh tiểu đường.

Ba thứ không nên uống

Đồ uống nhiều đường

Ba thứ “không nên uống” là những điều cấm kỵ mà bệnh nhân tiểu đường phải tuân thủ nghiêm ngặt trong cuộc sống hàng ngày. Thứ đầu tiên không nên uống là đồ uống có nhiều đường.

Nhiều loại đồ uống trên thị trường chứa rất nhiều đường, đặc biệt là đồ uống có ga, nước ép trái cây, đồ uống thể thao,... Mặc dù trông có vẻ tươi mát và ngon miệng nhưng chúng lại là "kẻ thù" của bệnh nhân tiểu đường. Đồ uống có đường có thể làm tăng nhanh lượng đường trong máu, gây ra sự biến động mạnh về lượng đường trong máu. Về lâu dài, điều này dễ dẫn đến tình trạng lượng đường trong máu mất kiểm soát và làm tăng nguy cơ biến chứng tiểu đường.

Nếu một bệnh nhân tiểu đường uống một chai nước giải khát có ga có hàm lượng đường cao, lượng đường trong máu sẽ tăng nhanh chỉ trong vài phút, gây áp lực lên quá trình tiết insulin. Nếu uống loại đồ uống này trong thời gian dài, tình trạng kháng insulin sẽ trầm trọng hơn, khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn.

Để kiểm soát lượng đường trong máu, bệnh nhân tiểu đường được khuyên nên chọn trà không đường, nước khoáng hoặc trà nhạt làm thức uống hàng ngày.

Nếu bạn muốn uống ngọt, bạn có thể thêm một lượng nhỏ mật ong hoặc chất tạo ngọt vào đồ uống, nhưng bạn cũng cần cẩn thận tránh dùng quá nhiều chất tạo ngọt dẫn đến tình trạng phụ thuộc quá nhiều vào đường.

Đồng thời, các bác sĩ khuyến cáo bệnh nhân tiểu đường nên hình thành thói quen uống đủ nước mỗi ngày để giúp cơ thể duy trì quá trình trao đổi chất bình thường, tránh tình trạng đường huyết biến động do mất nước.

Đồ uống có cồn

Thứ hai “không nên uống” là đồ uống có cồn. Đối với những người mắc bệnh tiểu đường, rượu là kẻ thù nguy hiểm. Rượu ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình chuyển hóa glucose của gan, khiến việc kiểm soát lượng đường trong máu trở nên khó khăn.

Đặc biệt khi uống lúc bụng đói, rượu sẽ ức chế quá trình giải phóng glycogen ở gan và tạo ra nguy cơ hạ đường huyết. Nếu là đồ uống có cồn có hàm lượng đường cao thì khả năng làm tăng lượng đường trong máu cũng rất cao.

Đồ uống có cồn có hàm lượng đường cao như bia và rượu mùi có thể khiến lượng đường trong máu tăng đột ngột. Ngoài ra, uống rượu lâu dài có thể làm trầm trọng thêm các biến chứng của bệnh tiểu đường, dẫn đến tổn thương gan, tổn thương thần kinh và các vấn đề khác.

Do đó, bệnh nhân tiểu đường nên tránh uống rượu. Nếu thật sự cần uống rượu, họ phải kiểm soát chặt chẽ lượng rượu uống vào và đảm bảo theo dõi lượng đường trong máu kịp thời sau khi uống.

Đồ uống có chứa caffein

Mặc dù đồ uống có chứa hàm lượng caffeine cao như cà phê và trà đặc có hiệu quả trong việc giúp tinh thần sảng khoái, nhưng đối với bệnh nhân tiểu đường, lượng caffeine nạp vào quá nhiều sẽ cản trở hoạt động bình thường của insulin và gây ra tình trạng lượng đường trong máu biến động. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng caffeine làm tăng tiết adrenaline, thúc đẩy giải phóng đường từ gan, dẫn đến lượng đường trong máu tăng tạm thời. Do đó, bệnh nhân tiểu đường nên tránh tiêu thụ quá nhiều đồ uống chứa caffein như cà phê và trà đặc.

Nếu bạn có thói quen uống trà và cà phê, tốt nhất nên chọn những loại đồ uống ít caffeine hoặc không chứa caffeine để tránh ảnh hưởng đến sự ổn định của lượng đường trong máu.

Bốn điều không nên làm

Ăn thực phẩm có nhiều chất béo

Bệnh nhân tiểu đường nên đặc biệt cẩn thận về lượng chất béo tiêu thụ trong chế độ ăn uống. Đặc biệt là mỡ động vật và chất béo chuyển hóa, những chất béo này không chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch mà còn làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin và ảnh hưởng đến việc kiểm soát lượng đường trong máu.

Bản thân béo phì là nguyên nhân quan trọng gây ra bệnh tiểu đường. Tiêu thụ quá nhiều chất béo có thể dễ dẫn đến tăng cân, tăng khả năng kháng insulin và giảm tác dụng kiểm soát lượng đường trong máu.

Các bác sĩ khuyên bệnh nhân tiểu đường nên chọn nhiều loại dầu thực vật trong chế độ ăn uống của mình, chẳng hạn như dầu ô liu, dầu hạt lanh,... và tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu chất xơ, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt, rau và trái cây, để giúp kiểm soát cân nặng và cải thiện lượng đường trong máu.

Ăn thực phẩm chế biến sẵn

Do công việc bận rộn, nhiều người hiện đại thường sử dụng thực phẩm chế biến sẵn như mì ăn liền, thực phẩm đông lạnh và thực phẩm chế biến sẵn. Mặc dù những thực phẩm này rất tiện lợi nhưng chúng lại chứa nhiều muối, đường và chất béo chuyển hóa. Sử dụng lâu dài không tốt cho sức khỏe của bệnh nhân tiểu đường.

Hàm lượng muối, đường và chất béo cao trong thực phẩm chế biến có thể gây ra biến động lượng đường trong máu, ảnh hưởng đến hoạt động của insulin, tăng gánh nặng cho thận và có thể gây ra các biến chứng như huyết áp cao.

Bệnh nhân tiểu đường nên cố gắng tránh ăn thực phẩm chế biến sẵn, chọn nhiều thực phẩm tươi và tự nhiên, đồng thời duy trì chế độ ăn uống đa dạng và cân bằng dinh dưỡng.

Ăn quá nhiều

“Điều không phù hợp” thứ ba là ăn quá nhiều. Mặc dù người bệnh tiểu đường không cần phải từ bỏ hoàn toàn các món ăn ngon nhưng ăn quá nhiều là điều cấm kỵ lớn nhất. Việc tiêu thụ một lượng lớn thức ăn có thể khiến lượng đường trong máu tăng đột ngột, tăng gánh nặng cho insulin và dẫn đến tình trạng lượng đường trong máu không ổn định.

Đặc biệt, bệnh nhân tiểu đường thường bị tăng đường huyết do chế độ ăn uống không hợp lý, có thể dẫn đến phản ứng tăng đường huyết cấp tính, thậm chí hôn mê trong những trường hợp nặng.

Do đó, bệnh nhân tiểu đường nên duy trì các bữa ăn đều đặn, đủ lượng và tránh ăn quá nhiều thức ăn cùng một lúc. Nên ăn thành nhiều phần nhỏ để giúp ổn định lượng đường trong máu.

Ngồi lâu

Điều “không nên” cuối cùng là ngồi trong thời gian dài. Ngồi nhiều trong thời gian dài là một nguy cơ sức khỏe phổ biến trong xã hội hiện đại và đối với những người mắc bệnh tiểu đường, việc ngồi nhiều trong thời gian dài đặc biệt nguy hiểm.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc thiếu tập thể dục trong thời gian dài có thể dẫn đến tăng tình trạng kháng insulin và ảnh hưởng đến việc kiểm soát lượng đường trong máu. Tập thể dục vừa phải có thể giúp người bệnh tiểu đường tiêu thụ lượng đường dư thừa trong máu, cải thiện độ nhạy insulin và thúc đẩy kiểm soát cân nặng.

Do đó, bệnh nhân tiểu đường nên tập thể dục cường độ vừa phải ít nhất 30 phút mỗi ngày như đi bộ, đạp xe, bơi lội… để giúp điều hòa lượng đường trong máu và tăng cường chức năng trao đổi chất của cơ thể.

Khi nhiệt độ tăng dần vào đầu mùa hè, sự biến động lượng đường trong máu ở bệnh nhân tiểu đường sẽ trở nên rõ ràng hơn. Ngoài việc uống thuốc đúng giờ và theo dõi lượng đường trong máu thường xuyên, việc điều chỉnh chế độ ăn uống, tập thể dục và thói quen hàng ngày cũng rất quan trọng để kiểm soát lượng đường trong máu.

Các bác sĩ nhắc nhở bệnh nhân tiểu đường không chỉ nhớ những điều trên mà còn phải duy trì thói quen sinh hoạt tốt và khám sức khỏe định kỳ để tránh bệnh nặng hơn và xảy ra biến chứng.

Phong Vũ

Theo Người đưa tin